MANASTIR SOKO

Jovan Janjić
139 strana
ćirilica
12.5 x 20 cm
srpski


Monografija manastira Soko, za koga kažu da u Srbiji nema živopisnijeg. Iznikao protekle decenije minulog veka, sazdan u krupanjskoj opštini, i približno u geografskom središtu trougla koji čine Loznica na severu, Ljubovija na jugu i Valjevo na jugoistoku. Smešten je u jedinstvenoj zelenoj oazi, koja krasi najlepši krajolik istočnog podnožja Sokolske planine. Otuda i ime Soko, ali i po Soko-gradu, nekadašnjem turskom uporištu, podignutom na najisturenijem grebenu, teško pristupačnom, i još teže osvojivom. I baš tu, gde se iskazivala najbrutalnija moć turske carevine, a srpsko stanovništvo porobljeno i poniženo, stradalo i patilo, nikao je manastir Soko, svetilište na nekadašnjem mučilištu, o čemu govori i istoimena monografija.
Monografija manastira Soko više je od hronologije njegovog podizanja i ljudskog uzdizanja, jer je ujedno i svedočastvo o tome kako se mnoge pojave vremenom svedu i dovedu u red, a da to čovek i ne ume da objasni. Tako je i ovde složeno mnogo simbola i činjenica, nad kojima se može promišljati, a tek sve to videti, više je od utiska o jedinstvenosti prirode i dela ljudskog uma i ruku.
Manastir Soko je posvećen Svetom vladici Nikolaju, nedavno upisanom u Imenoslov svetih, čiji je kult zaživeo u narodu i pre tog čina Crkve.
A za sve što je u tom okruženju, u jedinstvenom prirodnom kompleksu stvarano od 1993. do današnjih dana, najzaslužniji je sadašnji episkop valjevsko-šabački gospodin Lavrentije. Izgrađen je prvo prilazni put, pa drvena zvonara, zatim je sazidana crkva u obliku upisanog krsta. Zatim je sazidan i konak, ne samo za monaštvo, već i za sve brojnije posetioce. Soko, takoreći, preko noći postaje ne samo verski, već i svojevrsan kulturni centar i mesto za duhovne skupove. Zato je izgrađen i veliki konak, sa dve i po hiljade kvadrata, i imenovan Domom Svetog vladike Nikolaja. U njemu su apartmani, saloni, sobe, sale za sednice i skupove većeg broja ljudi, terasa-vidikovac za prigodne programe, trpezarija, kuhinja... Niču i drugi objekti – muzej, atelje, ambulanta, kapele, sportski tereni za mlade, veliki parking. Napravljeno je i jezero sa branom i omanjom hidrocentralom, zatim fontane i česme, ribnjak, vodenica, monumentana kapija kroz koju se ulazi u manastriski kompleks...
Ko ne dođe da vidi taj raj na zemlji, ne zna šta je sebi uskratio - reči su svih onih koji su bili u manastiru Soko. Istoimena monografija te lepote upečatljivo dočarava obiljem fotografija i izuzetnim tekstovima.